Pareltjes uit het clubarchief

De Geschiedenis

Toen de Utrechtsche Wielervereniging Het Stadion in 1936 werd opgericht, opende ook het nieuwe stadion Galgenwaard zijn poorten. Iedereen sprak daarover, dus de naam Het Stadion maakte een vliegende start in Utrecht en omstreken. De nieuwe club was het resultaat van een aanvaring tussen twee clubgenoten bij de Volharding. Renner Jan Fresen en chauffeur Tinus Westbroek van de volgwagen hadden elkaar tijdens een wedstrijd op de openbare weg in de wielen gereden. ‘Ik werd bijna door hem getorpedeerd’, zou Fresen later vertellen. ‘Daarom werd ik kwaad en schold hem uit voor schapenlul.’ (Fresen wist wat hij zei, want hij werkte in het slachthuis.) De pijnlijke kwestie werd naderhand besproken in het Volhardingbestuur. Volgens Fresen zei voorzitter Gerrit Ducaat na die vergadering tegen hem, dat geen renner in Utrecht buiten de Volharding om iets kon beginnen. ‘Dat heb ik toen geïnterpreteerd als een uitdaging om een nieuwe wielervereniging op te richten’, aldus Fresen.

De Oprichting

In december 1936 nam hij met Cor Blekemolen (oud-stayer en wereldkampioen), Chris van de Bom, Jo Thijssen (masseur en oud-coureur), Arie Nebbeling en Henk Welle het initiatief tot een oprichtingsvergadering. Zo werd op 9 december 1936 de UWV Het Stadion geboren. De rood-gele clubkleuren zijn ontleend aan het adellijke wapenschild van de Duitse prins Bernhard, die in 1936 verloofd was met kroonprinses Juliana. Het clublied ging op de wijs van het Jamboreelied van de Scouting die in 1936 een wereldbijeenkomst hielden in Vogelenzang.

geschiedenis: Mede oprichter Jo Thijssen

Medeoprichter Jo Thijssen, rechts met pet.

geschiedenis: Medeoprichter Henk Welle, in het midden met lauwerkrans met worsten.

Medeoprichter Henk Welle, in het midden met lauwerkrans met worsten.

Oprichter Jan Fresen (rechts met drollenvangeer) in 1954 bij de Ronde van Austerlitz.

Oprichter Jan Fresen (rechts met drollenvangeer) in 1954 bij de Ronde van Austerlitz.

 

De basis van de Club

De nieuwe club kwam wekelijks bij elkaar in Café de Man aan de Woudenbergseweg 29 tussen Zeist en Austerlitz (op de plaats waar nu het Dierentehuis is gevestigd). De renners uit Utrecht verzamelden bij restaurant ’t Kalfje aan de Biltsestraatweg en reden samen naar Austerlitz. De clubwedstrijden vonden tot in de jaren zestig plaats op de openbare weg. Veel renners waren ook actief op de betonnen wielerbaan van Stadion Galgenwaard en op andere gras- en betonbanen.

Renners en begeleiders in 1953 bij Café de Man aan de Woudenbergseweg in Zeist

Renners en begeleiders in 1953 bij Café de Man aan de Woudenbergseweg in Zeist

Het Stadion kent een lange veldrittraditie: renners en supporters in de bossen bij Austerlitz, 1950.

Het Stadion kent een lange veldrittraditie: renners en supporters
in de bossen bij Austerlitz, 1950.

 

 

Gijs PauwNoppie Koch met verzorger Hans van de Kamp

In de jaren ’50 en ’60 waren Gijs Pauw (links, hier in zijn kampioenstrui van de
Federatie Wielerverenigingen Midden-Nederland) en Noppie Koch (rechts, op de baan met
verzorger Hans van de Kamp) de goudhaantjes van de club. Koch is de meest
gelauwerde Stadionist en bovendien eeuwig erelid van de vereniging. Hij won nationale
titels op de baan, de sprint en de weg. Later werd hij gangmaker en won tien
WK- en negentien EK-medailles op de grote motor.

Anton Werner

De roerige jaren 70

Tot de jaren zeventig zwierf Het Stadion van café naar café. Ook een schuur fungeerde een tijdje als clubhuis. Dat primitieve nomadenbestaan deerde de leden niet. Het Stadion organiseerde open ronden in onder meer Austerlitz, Zeist, op Kanaleneiland, in Bunnik, Driebergen, Nieuwegein, Doorn, Houten, Odijk en IJsselstein. De vereniging was in de jaren zestig en zeventig één grote familie, die Sinterklaas vierde, vossenjachten hield en bij elk lustrum een groots feest organiseerde. Clubblad Cadans werd letterlijk stukgelezen. Naast de vereniging heeft zelfs nog een aparte club voor supporters bestaan. In 1978 vond de vereniging eindelijk een eigen onderdak aan de Koppeldijk in Nieuwegein.

 

Stadionjeugd bij café Klein Zwitserland aan de Traay in Driebergen, 1954.

Stadionjeugd bij café Klein Zwitserland aan de Traay in Driebergen, 1954.

Het sprintkampioenschap 1961 in Odijk. Joop van Nimwegen (links) tegen Henk Fresen.

Het sprintkampioenschap 1961 in Odijk. Joop van Nimwegen (links) tegen Henk Fresen.

Drie stadion renners

Drie Stadionrenners in de witte Westbroektrui voorin het peloton bij
de Ronde van Vreeswijk op 30 augustus 1969.

1977 Joop van Nimwegen

1977, Joop van Nimwegen verslaat Jan Nieuwenhuizen
in een sprintje in De Uithof.

Karel van Ninwegen

Karel van Nimwegen, jarenlang het uithangbord van Het Stadion. Karel was onder meer clubkampioen van 1958 – 1971 en van 1977-1980. Hij behaalde ook een nationale sprinttitel. Later werd hij de grote voorvechter van de landelijke competitie voor 50- en 60-plussers.

clubkampioenschap veldrijden

Clubkampioenschap veldrijden tegen over café Klein Zwitserland aan de Traay in Driebergen.

40 jarig jubileum

Bij het 40-jarig jubileum in 1976 brengen enkele renners (we herkennen links Joop van Nimwegen, Jan Moesker, Jan Nieuwenhuizen, Dick Huisman en Jan Haaksman) hun gelukwensen over aan het bestuur (van rechts naar links) Jan Fresen, Henk Moesker, penningmeester Dick van Stroe, voorzitter Dick van der Horst, secretaris Ries van Veldhuizen, Nees van Vliet en Huib de Jong.

Eenmaal neergestreken in Nieuwegein ging het de club voor de wind. De welvaartsgroei zorgde voor meer vrije tijd en dus ook voor meer renners. De stuwende krachten achter de vereniging waren Jo van Lier Hendriks, Ries Veldhuizen en Wim van de Poll. Zij slaagden erin om, toen het clubhuis aan de Koppeldijk in 1983 moest verdwijnen, een nieuw onderkomen te vinden bij de Nieuwegeinse toneelvereniging tegenover Rijnhuizen. Het clubparkoers verhuisde naar de Waterleiding Maatschappij Rijn-Kennemerland en later naar de Blokhoeve in Nieuwegein. In 1997 kreeg Het Stadion de beschikking over een uniek wielerparkoers aan de Galecopperwetering in Nieuwegein. Het clubhuis bestond even uit een boerderij. Toen die was afgebrand, kwamen er afgedankte zeecontainers als kleed- en barruimte. Ook veel renners van de Volharding kwamen op Galecop trainen, omdat hun parkoers in Overvecht onbruikbaar was geworden. Sinds 2006 maken Het Stadion en de Volharding samen gebruik van een nog mooier wielercircuit op de Nedereindse Berg in Utrecht.

Op naar het heden

In 1990 was Het Stadion intensief betrokken bij de organisatie van het NK Veldrijden in Maarn. De sportieve prestaties kwamen in de jaren tachtig en negentig vooral van individuele renners. Zo behaalde Ria van Oostrom bij het crossen drie regenboogtruien als master. In het begin van deze eeuw scoorden de door onder meer Dorus van Alfen gesponsorde beloften- en eliteteams enkele seizoenen lang opvallend goed. De jeugdafdeling groeit sinds 2002 als kool, omdat er goede jeugdtrainers zijn. In 2003 meldden zich de eerste handbikers. Sinds 2008 kent Het Stadion een vrouwenteam en een aparte mountainbikeafdeling. In 2012 werd het Bikepark aangelegd voor vrijgevochten dirt jumpers uit het Utrechtse.

Magnifiek parkoers en clubhuis

24 April 2005 zal met gouden letters in het Stadion-geheugen genoteerd blijven. Op die dag werd het nieuwe wieler- en skeelercircuit  bij de Nedereindse Berg geopend, waarvan Het Stadion samen met de Volharding en de Schaatsvereniging Utrecht sindsdien intensief gebruik maakt. Eindelijk, voor het eerst in haar geschiedenis, heeft de vereniging een echt parkoers tot haar beschikking. Het ‘clubhuis’ was in de eerste jaren op De Berg gevestigd in een houten gebouwtje, het ‘hondenhok’. Daar kleedde het explosief toegenomen aantal wielrenners van beide verenigingen zich om. Douches waren er niet, een primitieve bar gelukkig wel. Hans en Marjan Aalders zwaaiden er de scepter. Pas na veel vijven en zessen kwam in 2009 het moderne paviljoen bij het wieler- en skeelercircuit gereed. Dat was en is de kers op de taart, want met dit paviljoen en de wielerparkoersen ontstond een enorme dynamiek. Allerlei initiatieven kwamen van de grond. Het Stadion organiseert meer dan ooit wielerwedstrijden en nationale evenementen. De vereniging groeit als kool. Het aantal jeugdrenners, handbikers, mountainbikers, wegrenners groeit explosief. Dat geldt ook voor het sporttechnisch kader, de trainers en vrijwilligers.

Zo vernieuwt de club zich voortdurend, mede dankzij de vrijwillige inzet van enthousiaste en deskundige leden.

Stichtse Automobiel maatschappij

Een paar jaar later was het opnieuw raak, toen de Stichtse Automobiel Maatschappij de
hele vereniging in de blauwwitte kleren stak.

1981 Algesal

In 1981 kreeg Het Stadion zijn eerste echte sponsor, de firma Algesal met woninginrichter Bladt als co-sponsor

 

bestuur 2007In 2007 trad een jong bestuur aan in het digitale kleurentijdperk. Maar wel met een ouderwetse, door een oma gebreide, ijsmuts op in roodgele clubkleuren. Zo blijft ons verleden springlevend.

 

Wie alles wil weten over de historie van Het Stadion kan een DVD bestellen bij de secretaris.

(Bijna) alle jaargangen van het papieren clubblad Cadans liggen ter inzage in het Utrechts Archief aan de Hamburgerstraat in Utrecht.